
ԵՐԵՒԱՆ, «Երկիր».– 1 Մայիսին՝ Աշխատանքի եւ աշխատաւորութեան միջազգային օրուան առիթով, ՀՅԴ Երեւանի «Ռուբէն» կոմիտէութիւնը Հիւսիսային պողոտային մէջ կազմակերպած է իրազեկման շարժում, որուն նպատակը իրենց իրաւունքներուն մասին քաղաքացիները իրազեկելն էր:
Լրագրողներուն հետ կայացած հանդիպումին ընթացքին այս նախաձեռնութեան մասին խօսելով՝ «Ռուբէն» կոմիտէութեան անդամ Մեսրոպ Եսայեան նշած է, որ 120 տարի առաջ 1 Մայիսին մարդիկ փողոց իջան՝ պայքարելու իրենց իրաւունքներուն համար եւ կրցան պայքարելով յաջողութեան հասնիլ: Ան ըսած է, որ իրենց նախաձեռնութեամբ մարդոց տեղեկատուական նիւթեր բաժնուած են, քանի որ աշխատողներուն իրազեկուածութեան մակարդակը շատ ցած է: Եսայեանի կարծիքով՝ աշխատողը առանձին մնացած է, ուստի իրենց կը փորձեն անոր ուղղութիւն տալ։
«Ուզում ենք մարդկանց կոչ անել, որ բոլոր հնարաւոր միջոցներով տեղեկանան իրենց իրաւունքների մասին եւ պաշտպանեն դրանք: Շատ դէպքերում աշխատողներն են զլանում պաշտպանել իրենց իրաւունքները: Մենք ցոյց կը տանք նաեւ, թէ ում պէտք է դիմել իրենց խնդիրներով, տեղում խորհրդակցութիւն կը լինի: Մեր խնդիրը իրազեկ քաղաքացի ունենալն է, որը կը ստեղծի զարգացած Հայաստան», ըսած է ան: Եսայեան նշած է, որ Խորհրդային միութեան փլուզումէն ետք Հայաստանի մէջ տեղի ունեցած են շարք մը փոփոխութիւններ, եւ իբրեւ հետեւանք աւելցած են անգործութիւնն ու աղքատութիւնը: «Աշխատանքի առաջարկի եւ պահանջարկի անհամատեղելիութիւնը յանգեցրել է գործազրկութեան աճի: Մենք ունենք հայեցակարգ, ըստ որի՝ առաջարկում ենք մեղմել լարուած իրավիճակը աշխատաշուկայում, հարկային քաղաքականութեան միջոցով խթանել աշխատատեղերի աւելացումը, աշխատողների որակաւորման բարձրացումը, անօրինական աշխատանքից խուսափելու համար քայլեր ձեռնարկել, նուազագոյն աշխատավարձի չափը բարձրացնել, գիւղական վայրերում տնայնագործութիւնը եւ արհեստագործութիւնն աւելացնել», յայտնած է ան:
Ըստ Եսայեանի՝ «այժմ համակարգային գործազրկութիւն ունենք, աշխատաշուկայում առաջարկն ու պահանջարկը չեն համապատասխանում իրար, եւ մի շարք ոլորտներ կան, որոնք աշխատողների պակաս ունեն՝ եռակցող, ջեռուցման ոլորտի մասնագէտներ, բայց դրա փոխարէն ունենք տասնեակներով մանկավարժներ, որոնք աշխատանք չունեն»:
Կոմիտէի անդամներէն Սուրէն Պարսեանը եւս դիտել տուած է, որ Եւրոպայի, Միացեալ Նահանգներու մէջ մարդիկ իրենց ուզածին հասած են պահանջելով։ «Չմոռանանք, որ մի տարի առաջ մենք էլ կուտակայինի հարցում կարողացանք արդիւնքի հասնել պայքարի միջոցով: Պէտք է պահանջ ու պայքար լինի, աշխատաւորների համախմբում, որ կարողանանք աշխատաշուկայում փոփոխութիւնների հասնել», ըսած է ան: Ըստ Պարսեանի՝ արհեստաւորական միութիւնները, ցաւօք, շատ թոյլ են, եւ հաշուի առնելով աշխատաւորներուն գործատուներէն կախեալ ըլլալը, այդ միութիւններուն գոյութիւնը ձեւական կը դառնայ: Անոր կարծիքով՝ Հայաստանի մէջ աւելցող անգործութեան պատճառներէն մէկն ալ կրթական համակարգը բաց է: «Մասնագիտական կրթութիւնը նոյնպէս շատ կարեւոր է: Կրթական համակարգը պատրաստում է կադրեր, որոնք մեր տնտեսութեանը հիմա պէտք չեն: Հասկանո՞ւմ էք՝ աշխատաշուկան հնարաւոր չէ զուտ աշխատանքային օրէնսգրքով կարգաւորել, համալիր գործողութիւններով պէտք է հասնենք յաջողութիւնների: Մենք ունենք հիւանդ տնտեսութիւն, եւ միայն դրա առողջացման դէպքում կարող ենք գործազրկութեան աճը կանխել», ըսած է Պարսեանը: Բոլոր զարգացած երկիրներուն մէջ, ըստ անոնց, պետութիւնը ինք ստանձնած է քաղաքացին աշխատանքի տեղաւորելու հարցը, իսկ Հայաստանի մէջ օրէնքը միայն կը սահմանէ՝ «մարդն աշխատանքի ազատ ընտրութեան իրաւունք ունի»: Սակայն եթէ չկայ աշխատատեղ, ի՞նչ ազատ ընտրութեան մասին է խօսքը:
Աշխատանքի եւ ընկերային հարցերու նախարարութեան աշխատանքի եւ զբաղուածութեան վարչութեան պետ Թադեւոս Աւետիսեանը տեղեկացուցած է, որ Հայաստանի մէջ անգործութեան մակարդակը 17 տոկոս է, ինչ որ բաւական բարձր է: Սակայն, ըստ անոր, ամբողջ աշխարհին մէջ անգործութեան մակարդակը բարձրանալու միտում ունի, խնդիրը միայն Հայաստանին չի վերաբերիր: «Գործազրկութիւնը տնտեսական զարգացման գործընթացի հետ է կապուած: Գործազրկութեան մակարդակն աւելի բարձր է երիտասարդների շրջանում՝ շուրջ երկու անգամ», ըսած է Աւետիսեանը: Ըստ անոր՝ «մենք ունենք թափուր աշխատատեղեր, որոնք չեն համալրւում, եւ գործազուրկներ, որոնք չեն կարողանում համապատասխան աշխատանք գտնել»: Այժմ, Աւետիսեանի հաստատումով, վարպետային եւ բանուորական մասնագիտութիւններու պահանջք կայ, իսկ մարզերուն մէջ ուսուցիչներու եւ բժիշկներու թափուր աշխատատեղեր կան: