ԹԻՖԼԻՍ, «Ազատութիւն».- Նոյեմբեր 14ին, Թիֆլիսի մէջ կայացող «Թիֆլիսի հայ համայնք. խնդիրներ եւ հեռանկարներ» թեմայով համաժողովին ընթացքին, Վրաստանի համայնքներու միաւորման հարցերով փոխնախարար Ելենա Թեւտորածէ յայտարարած է, թէ իրենք երբեք պաշտօնական կարգավիճակ պիտի չշնորհեն Վրաստանի մէջ էջմիածնական եկեղեցիին, «քանի որ, այն Հայ առաքելական եկեղեցին, որ գոյութիւն ունի մեր երկրի տարածքին վրայ, այսպէս կոչուած՝ Էջմիածինի մասնաճիւղ է», աւելցնելով՝ ան լքած է դահլիճը:
Նշենք, որ Հայ առաքելական եկեղեցին Վրաստանի մէջ պաշտօնապէս արձանագրուած չէ, որովհետեւ պետութիւնը կը մերժէ անոր կրօնական միաւորման կարգավիճակ տալ:
Վրացական իշխանութեանց այս վարքագիծին պատճառով, Ս. Էջմիածինի Հոգեւոր գերագոյն խորհուրդը, իր վերջին նիստին, որոշեց յետաձգել Ամենայն հայոց կաթողիկոսին ծրագրուած այցելութիւնը վիրահայոց թեմ:
Միւս կողմէ, վիրահայութիւնը Թեւտորածէի ելոյթին դէմ իր բողոքը արտայայտած է Վիրահայոց թեմի դիւանին կողմէ ստորագրուած յայտարարութեամբ մը, զոր կը ներկայացնենք ստորեւ.
«Երէկ լրատուամիջոցները տարածեցին լուր այն մասին, որ Թբիլիսիի «Մարիոթ» հիւրանոցի սրահում կայացած «Թբիլիսիի հայ համայնքի խնդիրները եւ հեռանկարները» թեմայով խորհրդաժողովին, Վրաստանի «վերինտեգրման» փոխնախարար Էլենէ Թեւտորաձէ յայտարարել էր, թէ Վրաստանում Հայ առաքելական Սուրբ եկեղեցին Սուրբ Էջմիածնի մասնաճիւղն է, եւ Վրաստանը որեւէ կերպ կարգավիճակ չի տալու եւ չի գրանցելու Վիրահայոց թեմը:
«Փոխնախարարի յայտարարութիւնը մտահոգիչ եւ անհասկանալի է հայ համայնքի համար, մանաւանդ եթէ նկատի ունենանք, որ նոյն պետական նախարարութեան ղեկավարութիւնը, նախարար Թեմուր Իակոբաշվիլու գլխաւորութեամբ, բազմաթիւ հանդիպումներ է ունեցել աւանդական կրօնական համայնքների ներկայացուցիչների, այդ թւում՝ նաեւ Վիրահայոց թեմի առաջնորդ Տ. Վազգէն եպիսկոպոս Միրզախանեանի հետ, եւ հաւաստիացրել է, որ իրենց առաջարկով փոփոխութիւն է կատարուելու Քաղաքացիական օրէնսդրութեան մէջ, ու աւանդական կրօնական համայնքներին Վրաստանում տրուելու է հանրային իրաւունքի սուբյեկտի կարգավիճակ:
«Տիկին Էլենէ Թեւդորաձէի նման կեցուածքը չի բխում ինչպէս Վրաստանի ժողովրդավարական քաղաքականութեան սկզբունքներից, քանի որ ոտնահարում է մարդու կրօնական իրաւունքները եւ 100ամեակներով Վրաստանում գործող ինչպէս հայ, այնպէս էլ այլ կրօնական աւանդական համայնքների արժանապատուութիւնը, այնպէս էլ Վրաց Ուղղափառ եկեղեցու հովուապետ նորին սրբութիւն Իլիա Բ. պատրիարքի պաշտօնական դիրքորոշմանը, որը կողմ է Վրաստանում Հայ առաքելական եկեղեցու եւ միւս աւանդական կրօնական համայնքներին հանրային իրաւաբանական սուբյեկտի կարգավիճակ տալուն:
«Մէկ անգամ եւս յայտարարում ենք, որ Վրաստանում Հայ առաքելական Սուրբ եկեղեցին գործել է 4րդ դարի 1ին կէսից ի վեր, երբ Վրաստանում քրիստոնէութիւնը ընդունուեց իբրեւ պետական կրօն:
«Այդ շրջանից ի վեր, Հայ առաքելական Սուրբ եկեղեցու Վիրահայոց թեմը եղել եւ գործել է Վրաստանի բոլոր ժամանակների օրէնսդրութեան համաձայն, ինչպէս վրաց թագաւորների, այնպէս էլ ցարական տիրապետութեան ժամանակաշրջանում եւ խորհրդային տարիներին:
«Ցաւալի է, որ անկախութիւնից անցել է 20 տարի, սակայն դեռեւս չեն լուծւում կրօնական համայնքների կարգավիճակի եւ, այսպէս կոչուած՝ վիճայարոյց հայկական եկեղեցիները թեմին վերադարձնելու հարցերը:
«Ցանկալի կը լինէր, որ տիկին Թեւդորաձէն մտահոգուէր Վրաստանում պատմամշակութային կոթողների վթարային վիճակով եւ հայկական եկեղեցիների համայնքին վերադարձնելու հիմնախնդիրներով»:
Ի պատասխան հայկական շրջանականերու կողմէ դրսեւորուած ընդվզումին, փոխնախարար Էլենէ Թեւտորածէ «Արմէնփրէս»ին յայտնած է.
«Ես այդ խորհրդաժողովին ընթացքին ըսի, որ մեր մօտ պետական կարգավիճակ չունի նոյնիսկ Վրաց ուղղափառ եկեղեցին, այդ իսկ պատճառով, Վրաստանը պետական կարգավիճակ չի տար ազգային փոքրամասնութիւններու եկեղեցիներուն: Անոնց կը տրուի իրաւական կարգավիճակ: Աւելին, մենք ներկայիս կ՛աշխատինք Վրաստանի մէջ բնակող ազգային փոքրամասնութիւններու կրօնքներուն իրաւական կարգավիճակ տալու ուղղութեամբ, ինչ որ երկար ժամանակ կը պահանջէ, քանի որ մեր նախարարութիւնը պէտք է առանձին բանակցութիւններ ունենայ միւս նախարարութիւններուն հետ, եւ ընդհանուրին հաւանութեան արժանանալէ ետք միայն հնարաւոր կ՛ըլլայ իրաւական կարգավիճակ տալը հայկական եկեղեցիին»:
