ԼՈՐԻկ ԹԻԹԻԶԵԱՆ
Վերջերս ես կարդացի «Ասպարէզ»ում մի յօդուած `«Թոյլ Չտանք, Որ Ժողովուրդը Յաղթէ Ազգին» վերնագրով, որը հեղինակել է Մաքօ Մկրտիչեանը եւ հրապարակուել է առցանց Յունուարի 14ին «Ասպարէզ»ի հայկական բաժնում:
Չնայած ես երկար տարիների ընտանեկան ընկեր եմ եւ յարգում եմ նրան որպէս նուիրուած մայր եւ ՀՕՄի նուիրեալ անդամ եւ դրա արժանի բարեգործական նպատակները, ես համարում եմ, որ յօդուածը չափազանց վիրաւորական է մեր ազգի եւ նրա ժողովրդի համար:
Յօդուածի բովանդակութիւնը հետեւեալն է.
1. Որ 2018ի թաւշեայ յեղափոխութիւնը, որին աջակցում էին մեր հողերում ապրող հայերի ճնշող մեծամասնութիւնը, սուտ էր: Այն պլանաւորուած (ծրագրուած-Խմբ.) էր «մութ ուժերի» կողմից եւ դրսից պարտադրուած մեր հայրենակիցներին:
2. Շարժման առաջնորդ Նիկոլ Փաշինեանը, որը յետագայում դարձաւ վարչապետ, ընտրուեց «արտաքին տէրութիւնների» կողմից ՝ իրենց օրակարգը գործադրելու եւ այն մեր հայրենակիցներին պարտադրելու համար:
3. Որ մեր ժողովուրդը հարբեց յեղափոխութեան կողմից իրենց առաջարկած «Նոր Հայաստանի» նոր կարգախօսով եւ այդպիսով միամտօրէն ընդունեց «ազատ ու երջանիկ» ապրել իրենց հողերում:
Այսպիսով, եզրակացնում է հեղինակը, յեղափոխութիւնը Սորոսի դաւադրութեան արդիւնք էր, որը կուրացրեց մեր ժողովրդին եւ մեզ մղեց դէպի մեր ներկայիս ծանր վիճակը ՝ պարտուած ժողովուրդ, որը կորցրել է տարածքներ եւ մարդկային կեանքեր, ինչպէս նաեւ ազգային ու մշակութային ինքնութիւն չունեցող կառավարութիւն:
Սկսեմ ասելուց, որ մարդիկ քաղաքական ընտրութիւն են կատարում`հիմնուելով իրենց առօրեայ կեանքի եւ աւելի լաւ կեանքի ապագայ յոյսերի վրայ: Ծնողը ցանկանում է իր երեխաների համար նրանց միշտ աւելի լաւ կեանք ունենալը:
Ահա թէ ինչո՛ւ, ցաւօք, այն երկրներում, որտեղ տնտեսական հնարաւորութիւն չկայ, երիտասարդ եւ կրթուած սերունդը մեկնում է Եւրոպա եւ Ամերիկա, որտեղ նրանք կարող են առաջ տանել իրենց ողջ ներուժը եւ դառնալ հասարակութեան աւելի արդիւնաւէտ անդամներ: Նոյնը վերաբերում է սփիւռքահայ իւրաքանչիւր համայնքի, լինի դա Միջին Արեւելքում կամ այլուր, ինչպէս նաեւ Հայաստանում: «Ուղեղի արտահոսքը», ինչպէս դա յաճախ անուանում են լրատուամիջոցները, նորմալ, բայց վտանգաւոր երեւոյթ է, որին պէտք է դիմակայել, եւ որի համար ամէն գնով լուծումներ են գտնում: Հետեւաբար, աւելի լաւ կեանքի կամ աւելի երջանիկ կեանքի ձգտելը աննորմալ ցանկութիւն չէ:
Արտագաղթից խուսափելու համար մենք պէտք է ստեղծենք Հայաստան, որը ժողովուրդին պատճառ կ՛ընձեռի այնտեղ մնալ եւ երջանիկ ապրել:
Բացի այդ, ազատութիւնը – կամ երկրում ազատօրէն ապրելու համար – մի բառ է, որը մենք երբեմն ընդունում ենք որպէս տրուած: Մեզ համար, ովքեր ծնուել եւ մեծացել են ժողովրդավարական երկրներում, մամուլի կամ խօսքի նման ազատութիւնները ընդունուել են որպէս տրուած: Մինչդեռ նախկին ԽՍՀՄ հանրապետութիւններում, որոնք անկախութիւն են հռչակել 1990ականներին, ազատ խօսքի, հաւաքների եւ մամուլի իրաւունքը, օրինակ, թանկ իրաւունքներ են, որոնց համար արժէ պայքարել:
Տասնամեակների ընթացքում Հայաստանը վերականգնել է իր անկախութիւնը, մեր ժողովուրդը ենթարկուել է ամէն տեսակի քաղաքական ենթակայութեան: Կառավարութեան այս ճնշումները ստացել են ընտրակեղծիքների, կոռուպցիայի (զեղծարարութեան-Խմբ.), կրթութեան ոլորտում ֆաւորիտիզմի (շնորհուկքի, կողմնակալութեան-Խմբ.), վերահսկողութեան ձեւեր լրատուամիջոցների, անհաւասար արդարադատութեան դատարանում եւ աշխատասէր անհատների համար տնտեսական յաջողութիւնների հասնելու սահմանափակ հնարաւորութիւնը: Այսպիսով, շատ բնական է, որ երբ դու ունենաս ժողովրդական շարժում, որը ղեկավարւում է իրենց նման եւ խօսող գործչի կողմից եւ խոստանում է փոխել ստատուս քուոն (հաստատուած իրավիճակ-Խմբ.), մարդիկ կը միանան երթին եւ կհետեւեն շարժմանը:
Ցաւալի է, որ պարզուեց, որ շարժման առաջնորդները հիասթափեցուցիչ են եւ չեն կարողացել կատարել իրենց տուած խոստումները: Նրանք պէտք է պատասխանատուութիւն կրեն ինչպէս տարածքային, այնպէս էլ տնտեսական, ինչպէս նաեւ պատերազմների ընթացքում եւ դրանից յետոյ մարդկային կորուստների համար: Փոփոխութիւնն անհրաժեշտ է, եւ ժողովրդի վստահութիւնը կորել է: Այնպէս որ, վէճ չկայ կառավարութեան փոփոխութեան կամ դրա հրաժարականը պահանջելու անհրաժեշտութեան մասին:
Այնուամենայնիւ, հարցն այն է, թէ արդեօք պէտք է ժողովուրդը պատասխանատուութիւն կրի այս իրավիճակի համար: Արդարացի՞ է պատերազմ յայտարարել ժողովրդին, իբր մեր Ազգն ու մեր ժողովուրդը երկու առանձին սուբյեկտներ (ենթականեր-Խմբ.) են: Ազգն առանց իր ժողովրդի անիմաստ է: Աւելին, հայերն ունեն հարուստ պատմութիւն եւ մշակոյթ, որը տարածւում է դարերի ընթացքում: Ինչպէս վերը նշեցի, մարդիկ քաղաքական ընտրութիւն են կատարում `ելնելով իրենց առօրեայից եւ ապագայ յոյսերից: Հետեւաբար, ցանկացած մեղադրանք Հայաստանի ժողովրդին ուղղուած սխալ ընտրութիւն կատարելու համար սխալ է:
Միակ վայրը, որտեղ ես համաձայն եմ յօդուածի հետ, դրա եզրակացութիւնն է: Այն կոչ է անում գտնել աւելի ուժեղ ազգային արժէքներ ունեցող նոր առաջնորդներ, որոնք կը պահպանեն մեր ազգային ինքնութիւնն ու տարածքային ամբողջականութիւնը: Այնուամենայնիւ, նոյնիսկ այդ եզրակացութեան մէջ նոր կառավարութիւնը կամ ղեկավարութիւնը պէտք է վաստակի ժողովուրդի վստահութիւնը: Այն երբեք չի յաջողուի, եթէ մի խումբ նրանց պարտադրի դա:
Եկէք դադարենք վատնել մեր ժամանակը ՝ մեղադրելով կողմնակի անձանց կամ «մութ ուժերին» մեր սեփական թերութիւնների եւ սխալների համար: Ժամանակն է, որ ինչպէս հայրենիքում, այնպէս էլ Սփիւռքում գտնուող հայերը գործեն աւելի պատասխանատու եւ ռազմական եւ տեխնոլոգիական առումով ապահովեն մեր ազգի անվտանգութիւնը: Եկէք աշխատենք հասարակութիւն կառուցելու վրայ, որը գնահատում է քրտնաջան աշխատանքը, յարգում է միմեանց եւ բոլոր մարդկանց արդար եւ հաւասար վերաբերւում: Եկէք վերջ տանք կոռուպցիային եւ ֆաւորիտիզմին: Եկէք ընտրենք այնպիսի առաջնորդների, ովքեր հասկանում են ժողովրդավարական արժէքները, սոցիալական արդարութիւնը եւ, առաջին հերթին, հասկանում են, որ յաջողակ ազգ ունենալու համար անհրաժեշտ են ուժեղ պետական ինստիտուտներ (հիմնարկներ, կառոյցներ-Խմբ.), որոնք կը պաշտպանեն Հայաստանի գոյութիւնը եւ կ՛ապահովեն դրա շարունակականութիւնը `անկախ նրանից, թէ ով է ընտրուելու այդ պաշտօնը մի քանի տարին մէկ:
Ամէնից առաջ եկէք համոզուենք, որ ժողովուրդը զգում է, որ իրենք լուծման մի մասն են, եւ որ իրենց կարիքները բաւարարւում են, եւ նրանց ձայները լսւում են: Երբ մենք հասնենք այդ նպատակին, կ’՛ունենանք ազատ անկախ, միաւորուած Հայաստան, որը, չնայած իր փոքր չափերին, կը դիմանայ աշխարհաքաղաքական ճնշումներին:
Մենք կարող ենք դա անել միասին, եթէ մի կողմ դնենք մեր էգoն (եսը-Խմբ.) եւ աշխատենք ժողովուրդի համար: