
ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ
Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային միութեան Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջանային վարչութեան 56րդ գալան այս տարի պատմական էր:
Հոկտեմբերի 13ին, Համազգայինի մեծ ընտանիքի, քոյր կազմակերպութիւնների անդամների, բարեկամների ու բարերարների` շուրջ 500 հիւրերի ներկայութեամբ յայտարարուեց, որ հայ մշակոյթը Միացեալ Նահանգներում կէս դարից աւելի փայփայած, պահպանած ու սերունդներին փոխանցած ամենամեծ ու հեղինակաւոր մշակութային միութիւնը վերջապէս սեփական կենտրոնը կ՛ունենայ: Գլենդելի սրտում գտնուող կառոյցի այս նշանակալի ձեռքբերումը նոր շունչ կը հաղորդի, եւ հնարաւորութիւն կը տայ միութեանը նորոգուած եռանդով շարունակելու իր «լոյսով` լոյսին» նշանաբանով ազգանուէր առաքելութիւնը:






«Անցնող 35 տարիներին ծառայել եմ Համազգայինում, եւ իմ ու շատ ընկերներիս համար այս միութիւնը մեր երկրորդ տունն է եղել, եւ այդ երազային տունը իրականութիւն է դառնում այսօր, երբ մենք ստանում ենք մեր նոր սեփական մշակութային կենտրոնի բանալին: Աշխատանքը յաջողացնելու համար նախ պէտք է հաւատալ եւ ապա հետեւողական աշխատանքով հետապնդել այդ գործի յաջողութիւնը: Այդպէս էին Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութեան հիմնադիրները` Նիկոլ Աղբալեան, Լեւոն Շանթ, Համօ Օհանջանեան, Գասպար Իփեկեան եւ այլ մտաւորականները: Նրանք հաւատացին գաղափարին եւ այդ դժուարին օրերին կարողացան հիմնել միութիւնը, որն այսօր, 95 տարի անց, բոլորիս հպարտանքն է», Համազգայինի Շրջանային վարչութեան կողմից իր խօսքում նշեց ատենապետ Մանուկ Չուխաճեանը: Նա այնուհետեւ անդրադարձաւ Միութեան առաքելութեանը` ընդգծելով, որ իւրաքանչիւր համազգայնական հայ մշակոյթի զինուորն է: «Մշակոյթի շունչն է մեզ ազգ եւ հայ պահողը: Համազգայնականը հաւատում է, որ իր զաւակը պէտք է խօսի հայերէն, սիրի հայ երգը, պարը, գրականութիւնը, հպարտանայ իր ազգային արժէքներով, եւ պահպանի ու տարածի այն սերնդէ սերունդ»:

Հաւատամքով, որ մշակոյթն է Սփիւռքում հայապահպանման հիմնական միջոցը, Համազգայինը տասնամեակներ շարունակ, տարբեր քաղաքներում գործող մասնաճիւղերի եւ նուիրեալների միջոցով` նոյն ոգեւորութեամբ ու հաստատակամութեամբ, անկոտրում եւ անվարան, վառ է պահել ազգային մշակոյթի կրակը: Տարաբնոյթ ձեռնարկները հնարաւորութիւն են ընձեռել արուեստագէտներին արտայայտուելու, եւ համայնքին` ստանալու այնքան անհրաժեշտ ազգայինի չափաբաժինը:

1968ին Լոս Անջելեսում հիմնադրուած Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութիւնը, գործունէութեան 56 տարիների ընթացքում Կալիֆորնիայի համայնքին նոր դիմագիծ հաղորդեց իր «Անի» պարախմբի, «Գուսան», «Սայաթ Նովա» եւ «Նայիրեան» երգչախմբերի, թատերական խմբերի եւ բազմաբնոյթ ձեռնարկների միջոցով:


«Ի սրտէ կը շնորհաւորեմ կէս դար եւ աւելի տարիներու վաստակ ու աւանդութիւն ստեղծած, կրթամշակութային առաքելութեամբ ազգանուէր ու սերնդակերտ Համազգայինն ու անոր յաջորդական Շրջանային վարչութեանց կազմերը, որոնք ոչ միայն Քալիֆորնիոյ նահանգի մշակութակուլ քաղաքներու մէջ հայ կրթական եւ մշակութանուէր առաքելութիւն կ՛իրականացնեն, այլեւ՝ միշտ անվհատ կամքով ամուր կառչած սեփական շէնք ու մշակութային կեդրոն ունենալու իրենց տեսիլքին, վերջերս, ողջունելի նախաքայլը առին Կլենտէյլի սրտին մէջ կեդրոն մը գնելու ծրագրին, որ, թէեւ ուշացումով, սակայն վերջապէս՝ մէ՛կ երդիքի ներքեւ պիտի համախմբէ Համազգայինի միաւորներն ու արուեստի խումբերը, ինչպէս նաեւ՝ հայ գիրի ու դպրութեան, հայկական զանազան արուեստներու, մշակութային ձեռնարկներու եւ ստեղծագործ անհատներու համար պիտի դառնայ «մեղուափեթակ-տուն»
Արեւմտեան Ամերիկայի Հայոց թեմի առաջնորդ Գեղամ արք. Խաչերեանի նշեալ ուղերձը Համազգայինի գալայի ժամանակ փոխանցեց սրբազանի ներկայացուցիչ Գարեգին քհնյ. Պետուրեանը:


Սրբազանը նաեւ իր օրհնութիւնն էր յայտնել բոլոր այն նուիրեալներին, ովքեր իրենց ներդրումն են ունեցել Համազգայինի ծրագրերի իրականացմանն ու սեփական մշակութային կենտրոն ունենալու երազի իրականացմանը: Դա հնարաւոր դարձաւ Համազգայինի մասնաճիւղերի համախմբմամբ, որոնց անդամներն իրենց հանգանակութիւններով առաջին նուիրատուները դարձան` հիմք դնելով համահամայնքային դրամահաւաքին: Համազգայինի կանչին ամիսների ընթացքում արձագանգեցին բազմաթիւ բարերարներ, որոնցից շատերը Հոկտեմբերի 13ին համախմբուել էին «Տաղլեան» սրահում` նշելու յաջողութիւնը, որ ամբողջական դարձաւ տէր եւ տիկին Արիս եւ Անժէլա Սթամպոլեանների մէկ միլիոն դոլարի, եւ տէր եւ տիկին Ալպեր եւ Դերի Պեզճեանների` 500 հազար դոլարի նուիրատուութեամբ: Գլխաւոր բարերարների առատաձեռն նուիրատուութեան մասին յայտարարուեց խնջոյքի ժամանակ` եւ նշուեց, որ միացեալ ջանքերով հանգանակուած 2 միլիոն 100,000 դոլարով հնարաւոր դարձաւ իրականացնել մի քանի սերունդների երազանքը:


Համազգայինի նոր կենտրոնը հնարաւորութիւն կը տայ միութեանը կրկնապատկելու գործունէութիւնը` միաւորելով կազմակերպութեան ներքոյ գործող բոլոր երաժշտական, թատերական, գրական եւ այլ միաւորներին: Միաժամանակ, երկյարկանի կառոյցի տանիքի ներքոյ, միութիւնը կը կարողանայ կազմակերպել ազգային, կրթական, մշակութային բազմապիսի ձեռնարկներ, դասախօսութիւններ, արուեստի ցուցադրութիւններ: «Բայց ամէնից կարեւորը` պիտի փորձենք ներգրաւել երիտասարդների եւ հրապուրել նրանց մասնակից դառնալու մեր գործունէութեանն ու տրամադրելու կենտրոն, որտեղ կը կարողանան հաւաքուել, ծրագրել եւ ստեղծագործել, առանց մտահոգուելու նիւթական ծախսերի հարցով», երախտագիտութիւնը յայտնելով նուիրատուներին` նշեց Մանուկ Չուխաճեանը:


Խնջոյքի տօնական տրամադրութիւնը շարունակուեց, երբ առաջին անգամ տեղի ունեցաւ նուիրեալների մեծարում եւ պարգեւատրում տարբեր անուանակարգերում:
Առ ի գնահատանք եւ երախտագիտութիւն իրենց անխոնջ աշխատանքին, նուիրումին եւ հայեցի դաստիարակութեան գործընթացին ու սերնդակերտ աշխատանքներին, «Տարուան կամաւորը» պարգեւին արժանացաւ Ճագ Արմուտիքեանը, «Մշակոյթի թղթակից» անուանակարգում` Ալին Պզտիկէան Շիրաճեանը, «Վաստակաշատ դաստիարակ» պարգեւին` Արփի Համբարեան Ճիկերեանը, «Վաստակաշատ արուեստագէտ»` Միքայէլ Աւետիսեանը, եւ «Կեանքի նուաճումներ» մրցանակը տրուեց Համազգայինի երկարամեայ նուիրեալ Շուշիկ Գոնէալէան Արսլանեանին:


Գալայի գեղարուեստական յայտագիրը իւրօրինակ էր բնոյթով՝ այն ամփոփ ներկայացրեց Համազգայինի ներքոյ գործող ստեղծագործական խմբերին: Թատերական կարճ ներկայացումներով հանդէս եկաւ Համազգայինի թատերախումբը` բեմադրիչ Գոհար Կարապետեանի ղեկավարութեամբ, Համազգայինի «Նայիրեան» պարմանուհիների երգչախումբը` խմբավար` Լուսին Մելիքսէթեանի գլխաւորութեամբ, «Սայաթ Նովա» երգչախումբը` Գայիանէ Բաղդասարեան Աւետիսեանի ղեկավարութեամբ եւ Համազգայինի «Անի» պարախմբի պարմաններն ու պարմանուհիները` գեղարուեստական ղեկավարներ` Սիւզի Բարսեղեան Դարբինեանի եւ Եղիա Հաշոլեանի ղեկավարութեամբ: Խնջոյքն իր անզուգական կատարումներով եզրափակեց սիրուած երգչուհի Գոհար Յովհաննիսեանը:


Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային Միութեան Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջանային վարչութեան 56րդ գալան համախմբել էր համայնքի կազմակերպութիւնների եւ միութիւնների ղեկավարների, բարերարների, բարեկամների եւ համայնքի տարբեր ոլորտների ներկայացուցիչների: Ներկաների թւում էին ՀՅԴ Կենտրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Կարօ Մատէնլեանն եւ կոմիտէի անդամներ, Արեւմտեան Ամերիկայի Հայոց թեմի Ազգային վարչութեան ներկայացուցիչ Վահէ Յովակիմեանն ու այլ անդամներ, Հայ Օգնութեան Միութեան ներկայացուցիչ Քրիստինա Խանճեանն ու այս կազմակերպութեան այլ անդամներ, ՀՄԸՄի Շրջանային վարչութեան ներկայացուցիչներ Ալիս Սիմոնեանն ու այլոք:
Համազգայինի գործունէութիւնն անխախտ է ընթացել այն անձանց միջոցով, ովքեր հաւատալով Միութեան առաքելութեանը ծառայել են անխոջ` նուիրաբերելով թէ՛ նիւթապէս, եւ թէ՛ կամաւոր իրենց ժամանակն ու հնարաւորութիւնները:
Համազգայինի Շրջանային վարչութեան ատենապետ Մանուկ Չուխաճեանը շնորհակալութիւն յայտնեց շրջանային վարչութեան անդամ-ընկերներին անգնահատելի ներդրման համար, եւ Համազգայինի բարեկամ-բարերարներին` առատաձեռն նուիրատուութեան, վստահութեան եւ անվերապահ աջակցութեան համար:
Շնորհաւորելով Համազգային Հայ Կրթական եւ Մշակութային միութեանը պատմական ձեռքբերման առիթով` մաղթում ենք բեղուն գործունէութիւն եւ նորանոր յաջողութիւններ հայ մշակութային ժառանգութիւնը սերունդների շրջանում սերմանելու եւ վառ պահելու անգնահատելի գործում: