ԵՐԵՒԱՆ, «Երկիր Մետիա».- Մինչ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան 17 Սեպտեմբերին յայտարարեց, որ՝ «Սեպտեմբերի 21ին Հանրապետութեան հրապարակում տեղի է ունենալու մասշտաբային եւ գունագեղ տօնակատարութիւն», կառավարութեան դիմաց հաւաքուած Արցախեան 44օրեայ պատերազմին զոհուած զինուորներու ծնողները եւ հարազատները պահանջեցին չեղարկել այդ տօնակատարութիւնը ու մերժեցին այս գծով որեւէ քննարկում։
Որդեկորոյս ծնողները դիտել տուին, որ այժմ նման բնոյթի ձեռնարկ կատարելը անթոյլատրելի է եւ անարգանք՝ զոհերու յիշատակին: Անոնք պահանջեցին առնուազն յետաձգել նման միջոցառում մինչեւ 10 Նոյեմբեր, որպէսզի գոնէ զոհերու մահուան տարելիցը լրանայ: Փոխարէնը անոնք առաջարկեցին, որ 21 Սեպտմբերին մոմավառութեամբ երթ կազմակերպուի դէպի Եռաբլուր:
Բողոքող ծնողներուն մօտեցաւ Նիկոլ Փաշինեանի օգնական Նայիրի Սարգսեան, որուն ուղղելով խօսքը՝ ծնողներէն մէկը ըսաւ. «Դուք իրաւունք չունէք մարդկանց զգացմունքների հետ խաղ անեք»։ Սարգսեան փորձեց բացատրել, թէ ի՛նչ տօնակատարութեան կամ միջոցառման մասին յայտարարուած է, սակայն ծնողները մերժեցին լսել:
«Նոյնիսկ սինֆոնիա լինի, դուք այդ իրաւունքը չունէք: Մենք էդքան խնդրեցինք, բայց դուք ձեր ասածն արեցիք, որովհետեւ ծրագիր ունէք: Դուք պէտք է խոնարհուած ապրէք, ձեր գլուխը չբարձրացնէք, ոչ թէ տօնակատարութիւն, ինչ-որ թուրքական երկաթի կտորներ հաւաքէիք այստեղ: Գոնէ մեր երեխեքի տարին լրանար, գերիներին բերէիք», յայտարարեց զոհուած տղոցմէ մէկուն մայրը:
Նահատակներէն մէկուն հարազատը շեշտեց, որ ամէն պարագայի իրենք մոմավառութեան երթ պիտի կազմակերպեն դէպի Եռաբլուր: «Դուք հայ էք, քրիստոնեայ էք եւ աւանդոյթների հետեւող էք: Եթէ ձեր պապը մահանում է, մինչեւ տարին լրանալը դուք ինչ-որ քէֆ, հարսանիք արել է՞ք, եթէ արել էք, եկել սա էլ արէք», շեշտեց ան:
Միւս կողմէ, բողոքի ցոյց կատարեցին նաեւ Արցախէն տեղահանուած բնակիչները, որոնք հաւաքուեցան կառավարութեան շէնքին առջեւ, ուրկէ ուղղուեցան Հայաստանի մէջ ՄԱԿի գրասենեակը` նամակ յանձնելով. նախատեսուած է, որ անոնք ուղղուին նաեւ Ֆրանսայի ու Միացեալ Նահանգներու դեսպանատուները:
«Յանուն Հադրութ»ի հասարակական կազմակերպութեան ղեկավար Լեւոն Հայրեան լրագրողներու հետ զրոյցի մը ընթացքին ներկայացուց իրենց պահանջները: «Մենք նախորդ անգամ կառավարութեան մօտ հաւաքի ժամանակ ասել ենք` եթէ մեր հարցերը նորից թողնէք անպատասխան, մենք ստիպուած ենք լինելու դիմել միջազգային կառոյցներին: Մենք այսօր նամակ ենք յանձնում ՄԱԿի գրասենեակին, այնուհետեւ Ֆրանսիայի դեսպանատուն նոյնպէս նամակ ենք յանձնելու: Նամակի բովանդակութիւնն այն է, որ Արցախի ժողովուրդն իրաւունք ունի ապրել, ինչպէս աշխարհի բոլոր ժողովուրդները: Աշխարհի հանրութիւնն իրաւունք չունի անտեսել մեր ապրելու իրաւունքը: Նոյեմբերի 9ին թուղթ են ստորագրել, որի ստորագրողները նոյնիսկ իրենք չեն ուզում պատասխանատուութիւն վերցնել իրենց վրայ: Մասնաւորապէս, այնտեղ 7րդ կէտը վերաբերում է տեղահանուածների վերադարձին: Մենք շատ ոգեւորուած չենք Երեւանում ապրելով, ուզում ենք վերադառնալ Հադրութ: Նոյնիսկ մեր բնակչութիւնից 2000 հոգի Ռուսաստան են տեղափոխուել, բայց հաստատ գիտեմ, որ Հադրութն ու Շուշին վերադարձնելուց յետոյ բոլորը հետ են գալու: Մենք դիմում ենք միջազգային կազմակերպութիւններին, առաջին հերթին մեր խնդիրը մեր հայրենիքում, մեր տարածքում մեր կեանքն ապահովելն է: Մեզ այսօր ասում են` եկէք Արցախ, բայց Արցախի կարգավիճակից չեն խօսում: Ամբողջ աշխարհը խօսում է Արցախի կարգավիճակից, բացի Հայաստանի ու Արցախի կառավարութիւններից: Պէտք է Արցախն առաջին հերթին ճանաչուի Հայաստանի մաս, երկրորդ` միջազգային խաղաղապահ ուժեր պէտք է տեղակայուեն», նշեց ան: