
Ապրիլ 28ին Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալբանդեան մասնակցած է Փարիզի քաղաքապետարանին մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան 100ամեակին նուիրուած՝ «Փարիզը կը հիւրընկալէ Երեւանի Հայոց Ցեղասպանութեան յուշահամալիրը» խորագիրով ցուցահանդէսին բացման, «Politique Internationale» հանդէսի Հայոց Ցեղասպանութեան 100ամեակին նուիրուած բացառիկ թիւի շնորհահանդէսին եւ Մեծ Եղեռնի առիթով կազմակերպուած աւանդական ընդունելութեան:
Փարիզի քաղաքապետ Անն Իտալկոյի նախաձեռնութեամբ, շուրջ 2000 հրաւիրեալներու մասնակցութեամբ կայացած նախաձեռնութեան ներկայ էին տարբեր կրօնական համայնքներու ներկայացուցիչներ, Շարլ Ազնաւուրը, Փարիզի մէջ հաւատարմագրուած տասնեակ դեսպաններ, Ֆրանսայի խորհրդարանի եւ տեղական խորհուրդներու պատգամաւորներ, Երեւանի փոխքաղաքապետը, ֆրանսահայ կազմակերպութիւններու ղեկավարներ:
Նախարար Նալբանդեան եւ Փարիզի քաղաքապետը՝ Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկի տնօրէն Հայկ Դեմոյեանի եւ ցուցահանդէսի յանձնակատար Ռէյմոնտ Գէորգեանի ընկերակցութեամբ, շրջագայած են Փարիզի քաղաքապետարանի սրահներուն մէջ ներկայացուած ցուցահանդէսին, ծանօթացած՝ ցուցանմոյշներուն:
Ցուցահանդէսը, որ բաց պիտի մնայ մինչեւ 4 Յուլիս, կազմակերպուած է Փարիզի քաղաքապետարանին կողմէ՝ Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկին, Ֆրանսայի մէջ Հայաստանի դեսպանութեան, Երեւանի քաղաքապետարանին, Ֆրանսահայ կազմակերպութիւններու համակարգող խորհուրդի հետ համագործակցութեամբ:
Քաղաքապետ Անն Իտալկոն այս առիթով արտասանած իր խօսքին մէջ նշած է, որ այս նախաձեռնութիւնը յարգանքի տուրք է հարիւր տարի առաջ Հայոց Ցեղասպանութեան ժամանակ նահատակուած հայերու յիշատակին, ինչպէս նաեւ երախտագիտութիւն՝ Ցեղասպանութենէն վերապրած այն հայերուն եւ անոնց ժառանգորդներուն, որոնք հաստատուելով Ֆրանսա, իրենց կարեւոր ներդրումը ունեցած են Ֆրանսայի զարգացման մէջ:
Նախարար Նալբանդեան իր խօսքին մէջ դիտել տուած է, որ Հայոց Ցեղասպանութեան 100ամեակը առանձնայատուկ է. «Այն առանձնանում էր արդարամիտ եւ կեղծիքը մերժող, իրերն իրենց անունով կոչող մարդկանց, ժողովուրդների եւ երկրների աննախադէպ համախմբուածութեամբ, 20րդ դարի առաջին ցեղասպանութիւնը վերապրած ժողովրդի հետ համերաշխութեամբ: Եթէ մարդկութիւնը նոյնպիսի համերաշխութիւն դրսեւորեր հայերի հետ հարիւր տարի առաջ, ինչպէս դա արեց մի քանի օր առաջ, արդեօք հնարաւոր կը լինէ՞ր խուսափել մէկ դար առաջ եւ դրանից յետոյ տեղի ունեցած ցեղասպանութիւններից»:
Խօսքը քաղաքապետին ուղղելով՝ Նալբանդեան յայտնած է, որ առաջին անգամ ըլլալով պատմութեան մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան 100ամեակին առիթով՝ «որպէս հայ ժողովրդի հետ համերաշխութեան դրսեւորում, Էյֆելեան աշտարակի լոյսերը մարելու ձեր որոշումը, յիրաւի, խորհրդանշական մեծ արժէք է պարունակում»:
«Հայաստանի եւ հայ ժողովրդի կողքին կանգնած երկրների թւում Ֆրանսիան մշտապէս եղել է առաջին շարքերում՝ վերահաստատելով մարդու իրաւունքների համընդհանուր արժէքների պաշտ-պանութեան հարցում միջազգային իր հեղինակութիւնը:
Այս առիթով, մեծ գոհունակութեամբ ցանկանում եմ շնորհակալութիւն յայտնել Ֆրանսիային. երկիր, որն իր յարգանքի տուրքը մատուցեց Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակին պետական ամենաբարձր մակարդակով՝ Երեւանում Ֆրանսիայի նախագահի գլխաւորած պատուիրակութեան ներկայութեամբ, երկիր, որն օրէնքի ուժով ամրագրեց Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումը: Երկիր, որտեղ պատիւ եմ ունեցել ներկայացնելու Հայաստանի Հանրապետութիւնը գրեթէ տասը տարի, որոնց ընթացքում տասնեակ փողոցներ, հրապարակներ, պուրակներ եւ յուշարձաններ, խաչքարեր են բացուել՝ Ֆրանսիայի բարձր ազգային եւ տեղական իշխանութիւնների, հայ համայնքի ներկայացուցիչների ներկայութեամբ», յայտնած է նախարար Նալբանդեան։
Անդրադառնալով «Politique Internationale»ի բացառիկ թիւին՝ նախարար Նալբանդեան դիտել տուած է. «Սա լաւ առիթ է՝ ներկայացնելու «Politique Interna-tionale» հանդէսի արժէքաւոր՝ Հայոց Ցեղասպանութեան 100րդ տարելիցին նուիրուած բացառիկ համարը եւ ողջունել հանդէսի տնօրէն, իմ լաւ բարեկամ Պատրիկ Վաժմանին, ով այսօր այստեղ է գտնւում: Բացառիկ համարը ներառում է Հայաստանի նախագահի, Ֆրանսիայի ներկայ եւ նախկին նախագահների, Շարլ Ազնաւուրի, ինչպէս նաեւ՝ միջազգային իրաւունքի եւ ցեղասպանագիտութեան բնագաւառներում միջազգային ճանաչում ունեցող մասնագէտների յօդուածներն ու ելոյթները: Այս հատորի նպատակը ոչ միայն Հայոց Ցեղասպանութեան հետ կապուած խնդիրների վերհանումն է, այլեւ ամենայանցաւոր յանցագործութեան՝ ցեղասպանութեան իրաւական եւ քաղաքական ասպեկտների բացայայտումն է»։