
ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».– Սահմանադրական իրաւունքի կեդրոնի խորհուրդի նախագահ, իրաւական գիտութիւններու դոկտոր, փրոֆ. Գէորգ Դանիէլեանը 27 Փետրուարին լրագրողներուն հետ ունեցած հանդիպումին ընթացքին յայտնած է. «Սումկայիթում 1988 թուականին հայերի դէմ կոտորածը միջազգային հանրութեան համար ընկալելի եւ դատապարտելի դարձնելու համար անհրաժեշտ է իրաւական փաստարկներ ժողովել, իրաւական բոլոր ճանապարհներով ապացուցել, որ կատարուել է մարդկութեան դէմ ուղղուած յանցագործութիւն»։ Անոր համաձայն, այս առումով միջազգային դատական ատեաններուն մէջ բաւական ընելիք ունինք։
Դանիէլեան դիտել տուած է, որ կոտորածներուն սկզբնական թիրախը Սումկայիթը չէր, այլ՝ Ստեփանակերտը: «Փետրուարի 22ին Ստեփանակերտի ճանապարհին տեղի ունեցաւ առաջին լուրջ բախումը Ասկերանում, որտեղ էլ նրանք հասկացան, անհրաժեշտ է նոր թիրախ գտնել: Սումգայիթն արդէն դրսեւորել էր իրեն որպէս այլազգիների նկատմամբ անհանդուրժողականութիւն ունեցող քաղաք: Բացի դրանից, քաղաքը Բաքուից հեռու էր ընդամէնը 25 կմ. եւ կոտորած կազմակերպելու եւ վերահսկելու համար շատ «յաջող» քաղաք է», ըսած է Դանիէլեան: Ան դիտել տուած է, որ քաղաքին մէջ 280 հազար բնակիչներէն 18 հազարը հայեր էին, իսկ կոտորածին նպատակը ղարաբաղեան շարժումը ճնշելն էր: «Բացի դրանից Սումգայիթը համարւում էր ամենաքրէածին բնակավայրերից», աւելցուցած է իրաւաբանը։
Սումկայիթի մէջ զոհուածներուն հարազատներուն վստահութիւնը վայելող, «Սումգայիթ կենոսիտ… կլասնըսթ…» գիրքի հեղինակ Հրայր Ուլուբաբեան իր անհամաձայնութիւնը յայտնած է Սումկայիթի կոտորածներուն պաշտօնական 26 զոհերու թիւին: «Մահուան վկայականներով ես ապացուցել եմ, որ հարիւրից աւելի սպանուած կար: Սումգայիթի ցեղասպանութիւնն Ադրբեջանի բարձրագոյն ղեկավարութեան մակարդակով էր կազմակերպուած. այդ երկրի Կենտկոմի, ԿԳԲի ղեկավարները, դատախազներն այդ օրերին ներկայ են եղել միտինգներին, որոնց ներկայութեամբ հայերի դէմ կոչեր են հնչել՝ ջարդել, սպանել, հրդեհել, քշել Ադրբեջանից դուրս: Իսկ ԽՍՀՄ ներքին զօրքերը չեն միջամտել Սումգայիթում կոտորածների կանխմանը, քանի որ նրանք ոչ թէ հրաման չունէին միջամտելու, այլ հրաման ունէին չմիջամտելու», յստակացուցած է Ուլուբաբեան: