Հայաստանի արտաքին գործոց նախկին նախարար Վարդան Օսկանեան «Ֆէյսպուք»ի իր էջին վրայ կ՛անդրադառնայ 4 Փետրուարին, Ուաշինկթընի մէջ Հայաստանի դեսպանատան մէջ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի արտասանած խօսքին՝ ըսելով, որ Փաշինեան անգամ մը եւս դիմեց ձեռնածութիւններու՝ փորձելով Հայաստանի ազգային շահերը վերաիմաստաւորելու քօղին տակ արդարացնել իր պարտուողական մօտեցումը: «Նրա հռետորաբանութիւնը կարող է ոմանց համար պրագմատիկ (գործնական) թուալ, բայց դրա տակ թաքնուած է պատմական ռեվիզիոնիզմի (վերաքննականութեան) անհանգստացնող միտում, որը Հայաստանի երկարաժամկէտ հեռանկարում վտանգում է անվտանգութիւնն ու ազգային ինքնութիւնը», կ՛ըսէ Օսկանեան՝ աւելցնելով. «Ազգային շահերը պէտք է զարգանան` ի պատասխան աշխարհաքաղաքական իրողութիւնների, սակայն դրանք չեն կարող կառուցուել պատմական ճշմարտութիւնների ջնջման կամ խեղաթիւրման վրայ: Հայաստանի նման փոքր ու խոցելի երկրի համար պատմական յստակ ու անսասան նարատիւի (պատումի) պահպանումը պարզապէս հպարտութեան առարկայ չէ, այլ ռազմավարական անհրաժեշտութիւն»։
Ըստ Օսկանեանի՝ 2020էն ետք ստեղծուած նոր իրականութեան ճանաչումը չի նշանակեր պատմական փաստերէ հրաժարում կամ ազգային ինքնութեան թուլացում: Հայաստան պէտք է վերաիմաստաւորէ իր շահերը, ոչ թէ վերաշարադրէ իր պատմութիւնը, եւ որ աւելի կարեւոր է, պէտք է որոշէ այդ շահերը հետապնդելու ամէնէն արդիւնաւէտ, ոչ-առճակատումի միջոցները:
«Հայաստանի ազգային շահի հիմքում պէտք է մնայ նրա ինքնիշխանութեան եւ անվտանգութեան պահպանումը. սա պահանջում է ռազմական կարողութիւնների, հետախուզական գործողութիւնների ուժեղացում, ռազմավարական զսպման ապահովում եւ խելամիտ դիւանագիտութիւն: Անվտանգութիւնից եւ դիւանագիտութիւնից բացի Հայաստանի կառավարութիւնը պարտաւոր է պահպանել եւ պնդել պատմական ճշմարտութիւնը, այլ ոչ թէ շահարկել այն քաղաքական յարմարութեան համար: Փաշինեանի փորձերը` նսեմացնելու Հայաստանի պատմական պնդումները եւ վերանայելու պատմութիւնը` հաշուի առնելով արտաքին ճնշումները, չեն ծառայում ազգային շահերին, այլ խարխլում են դրանք», կը շեշտէ Օսկանեան, որ նաեւ կ՛ըսէ, թէ Թուրքիոյ հետ լարուածութեան թուլացումը չի պահանջեր ժխտել, որ Հայոց Ցեղասպանութիւն տեղի ունեցած է: «Հայաստանը կարող է ասել, որ Թուրքիայի չճանաչումը խոչընդոտ չէ յարաբերութիւնների կարգաւորմանը` միաժամանակ մեղմացնելով միջազգային ճանաչման իր ձգտումը»:
Ըստ Օսկանեանի՝ Թուրքիոյ հետ տարածքային հարցերու լուծումը չի նշանակեր վերացնել Արեւմտեան Հայաստանի պատմական գոյութիւնը. այդ պարզապէս կը պահանջէ հաստատել, որ Հայաստան տարածքային պահանջներ չունի: «Փաշինեանը չի կարողանում հասկանալ, որ դիւանագիտութիւնը երկկողմանի ճանապարհ է. այն պահանջում է փոխադարձ ներգրաւուածութիւն. Ադրբեջանի հանդէպ նրա հանդարտեցումը ոչ գնահատուած է, ոչ արդիւնաւէտ. դա ոչինչ չի անում փոխելու Բաքուի ագրեսիւ (յարձակողապաշտ) եւ էքսպանսիոնիստական (ծաւալապաշտական) դիրքորոշումը Հայաստանի նկատմամբ: Նրա, այսպէս կոչուած, ռէալիզմը (իրապաշտութիւնը) խորապէս թերի է, բխում է անտեղեակութիւնից, աշխարհաքաղաքական իրողութիւնների հիմնարար թիւր ընկալումից եւ իր սեփական դիրքը պահպանելու վրայ առաջնահերթ ուշադրութիւն դարձնելուց, ինչը Հայաստանն աւելի խոցելի է դարձնում հետագայ սպառնալիքների նկատմամբ:
Ի վերջոյ, ազգային դիմացկունութիւնը կառուցուած է ոչ թէ ժխտման, այլ պատմական ճշմարտութիւնների ամուր ընկալման վրայ` զուգորդուած ռազմավարական յարմարուողականութեամբ: Փաշինեանի մօտեցումը, որն առաջնահերթութիւն է տալիս կարճաժամկէտ հանգստութեանը, քան պատմական շարունակականութեանը, վտանգաւոր խաղ է. Հայաստանի գոյատեւումն ու ինքնիշխանութիւնը կախուած են ոչ թէ պատմութիւնը վերաշարադրելուց, այլ նրանից դասեր քաղելուց` իր անցեալը որպէս լծակ օգտագործելով ամրապնդել ապագան, այլ ոչ թէ թոյլ տալ արտաքին ճնշումներին թելադրել նրա ազգային նարատիւը», կ՛եզրակացնէ Օսկանեան: