ԴՈԿՏ. ԷԼԼԻ Է. ԱՆԴՐԷԱՍԵԱՆ*
Արեւմտեան թեմն ունի շուրջ քսան շաբաթօրեայ դպրոց Կալիֆորնիայի տարբեր քաղաքներում, Օրեգոնում, Լաս Վեգասում, Վաշինգտոնում եւ Արիզոնայում, որտեղ սփիւռքահայ երիտասարդ սերունդին է փոխանցւում մեր լեզուն, կրօնը, պատմութիւնը, մշակոյթը, երգը, պարը, մեր ազգային արժէքները եւ հայրենասիրութեան առաքելութիւնը, որպէսզի մշտաբորբոք պահուի ազգային ինքնութեան յաւերժական կրակը: Այս աստուածահաճոյ, մեծ ծառայութիւնը իրագործւում է թեմի առաջնորդ Յովնան արք. Տէրտէրեանի օրհնութեամբ՝ իրեն օգնական ունենալով Շաբաթօրեայ դպրոցների գիտակրթական խորհուրդը եւ յարակից մարմինները։
Թեմապատկան միօրեայ կրթարաններն առաջնորդւում են հայոց լեզուի, հայ գրականութեան, պատմութեան, կրօնի եւ մշակոյթի համապարփակ ուսումնական ծրագրով, որը հիմնուած է Կալիֆորնիա նահանգի կողմից սահմանուած չափանիշների վրայ: Ծրագրի օգտագործած աղբիւրներն են տեղական եւ հայրենական տպագրութեան հայերէնի ու հայ գրականութեան դասագրքերը, ինչպէս նաեւ հայոց պատմութեան, հայ մշակոյթի, հայրենագիտութեան եւ արդիական հարցերի շուրջ առկայ նիւթեր, այդ թւում նաեւ գիտարուեստի միջոցներ, հայկական կայքեր եւ զանազան տեսալսողական միջոցներ:
Շաբաթօրեայ դպրոցների հիմնական նպատակն է մեր մանուկներին տալ ամբողջական հայեցի կրթութիւն, որպէսզի նրանք կարողանան հաղորդակցուել մայրենի լեզուով, հասկանալ եւ գնահատել մեր պատմական եւ մշակութային արժէքները, ունենալ վեհ ազգային ինքնագիտակցութիւն, լինել հպարտ իրենց մայրենի լեզուով, հաւատքով, մշակոյթով եւ հայրենիքով։ Հարկ է նշել, որ այս ամէնը կը նպաստի, որպէսզի աշակերտները ունենան նաեւ պատասխանատուութեան գիտակցութիւն հայ համայնքի, Մայր եկեղեցու, ապրած երկրի, հայրենիքի հանդէպ, ինչպէս նաեւ՝ յարգանք այլ ժողովրդների եւ մշակոյթների նկատմամբ։
Մանկավարժական նոր մօտեցումներին ծանօթացնելու նպատակով, իւրաքանչիւր ուսումնական տարուայ սկզբին թեմական առաջնորդ Յովնան սրբազանի գլխաւորութեամբ գիտակրթական խորհուրդը կազմակերպում է հայերէնի ուսուցիչների վերապատրաստման ամէնամեայ աշխատանիստեր, որտեղ մեր համայնքի մտաւորականների կողքին իրենց մասնակցութիւնն են բերել Հայաստանի Հանրապետութեան Լեզուի պետական կոմիտէի տնօրէն, բանասիրական գիտութիւնների դոկտոր, պրոֆեսոր Դաւիթ Գիւրջինեանը եւ ՀՊՄՀ Հայ նոր եւ նորագոյն գրականութեան ամբիոնի վարիչ, Սփիւռք գիտաուսումնական կենտրոնի ղեկավար, բանասիրական գիտութիւնների դոկտոր, պրոֆեսոր Սուրէն Դանիէլեանը։
Մեր համայնքներում հրճուանքի եւ հպարտութեան օրեր են շաբաթօրեայ դպրոցների կազմակերպած ոգեշունչ հանդէսները, որտեղ բեմերից հնչում են մեր ոսկեղինիկ մայրենին, մեր հանապազօրեայ աղօթքը, գողտրիկ եւ հայրենաշունչ բանաստեղծութիւնները, որտեղ մշտապէս ներկայ է մեր բնօրրանը՝ իր Արցախ աշխարհով, հայ զինուորը, ազգային երգն ու պարը, բանաստեղծն ու երգահանը։ Իրական հերոսութիւն է, որ հայ ուսուցիչը կարողացել է իր աշակերտներին հաղորդել հայրենասիրութեան վառ կրակը եւ սովորեցնել որ հայ լինելը միայն գիտակցութիւն եւ պատկանելութիւն չէ, այլ նաեւ ինքնութիւն եւ հպարտութիւն։
Արեւմտեան թեմի կրթական ձեռքբերումները քոյր թեմերին ծառայեցնելու նպատակով, Արեւմտեան, Արեւելեան եւ Կանադայի թեմերի միջեւ սկսել է գեղեցիկ համագործակցութիւն։ Վերոնշեալ թեմերում գործող շուրջ 60 վարժարաններում համակարգուած գիտելիքների փոխանցումը կը նպաստի մայրենի լեզուի դասաւանդման որակի եւ ազգապահպանութեան ու հաւատքի ամրապնդման սրբազան առաքելութեանը։
Հարկ է նշել, որ մէկ գրութեամբ անկարելի է անդրադառնալ շաբաթօրեայ վարժարաններում կատարուող ովկիանոսածաւալ աշխատանքներին, որովհետեւ բոլոր խօսքերից առաջ ամենացայտուն վկայութիւններն այն գիտելիքներն են, որոնք ամբարել ու օգտագործում են աշակերտները՝ դառնալով մեր երկրի վաղուայ զինուորն ու դեսպաններն ամբողջ աշխարհում։ Այս ամէնը թեմի առաջնորդի, Գիտակրթական խորհրդի, բոլոր դպրոցների տնoրէնների եւ ուսուցիչների կատարած հայակերտման մեծ աշխատանքն է, որի պտուղները իւրօրինակ շնորհակալութիւն եւ օրհնութիւն են մեզ համար։ Այստեղ անմասն չեն նաեւ ծնողները, տատիկներն ու պապիկները, որոնք սատարում են Հայ Դպրոցին՝ որպէս մի կտոր հող եւ շունչ մեր հայրենիքից, որի համար մշտապէս երախտապարտ ենք եւ յաւէտ շնորհակալ։
* Շաբաթօրեայ դպրոցների գիտակրթական խորհուրդի ատենապետ