ԵՐԵՒԱՆ, «Լրագիր».- Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան ՄԱԿի 75րդ տարեդարձին առիթով հանդէս եկաւ ելոյթով մը, որուն տեսանիւթը ինչպէս միւս երկիրներու առաջնորդներունը, հրապարակուած է ՄԱԿի պաշտօնական էջին վրայ։
Ստորեւ՝ ուղերձը.
«Միաւորուած Ազգերի Կազմակերպութեան 75րդ տարեդարձը մենք նշում ենք մարդկութեան համար շատ առումներով դժուար ժամանակներում, ինչն իր ազդեցութիւնն է թողնում միջազգային յարաբերութիւնների եւ այն ընդհանուր ինստիտուտների (հիմնրկներու-Խմբ.) գործունէութեան վրայ, որոնք ուղղորդում են միջազգային համագործակցութիւնը՝ հիմքեր ստեղծելով մեր ընդհանուր նպատակների իրականացման համար:
«Պետութիւնների ինքնիշխանութիւնը, անկախ դրանց չափից եւ հզօրութիւնից, աւելի լաւ է պահպանւում, եւ ազգային շահերն աւելի լաւ են սպասարկւում ներկայիս համակարգում, երբ կայ յարգանք միջազգային իրաւունքի, այդ թւում՝ ՄԱԿի կանոնադրութեան նկատմամբ:
«ՄԱԿը կոչուած է փարատելու միջազգային յարաբերութիւններում մշտապէս առկայ երկուութիւնը, որն արտայայտւում է պետութիւնների բնական եսասիրութեան եւ համագործակցութեան հաւասարապէս բնական անհրաժեշտութեան մէջ: Ան ապացուցեց իր կենսունակութիւնը` այս երկու թուացեալ անհամատեղելի հասկացութիւնները փոխակերպելով ինքնիշխան պետութիւնների արդիւնաւէտ գլոբալ (համերկրային-Խմբ.) համակարգի` միաւորելով դրանք ընդհանուր արժէքներով եւ սկզբունքներով, կիսելով ապագայի ընդհանուր տեսլականը եւ ունենալով համագործակցութեան ընդհանուր ինստիտուտներ կառուցելու վճռականութիւն:
«Արդիւնաւէտօրէն իրականացնելով ժողովուրդների ինքնորոշման սկզբունքը՝ ՄԱԿը ծննդեան վկայականներ է տուել կամ օգնել է վերականգնել աւելի քան 100 ազգերի ինքնիշխանութիւնը: Շատ ժողովուրդներ, ինչպէս երբեք մարդկութեան պատմութեան մէջ, հնարաւորութիւն ստացան իրենց մասնակցութիւնը բերել համաշխարհային գործերին եւ իրացնել իրենց զարգացման ներուժը՝ ընթանալով բարգաւաճման ուղով:
«Ոմանք կարող են ենթադրել, որ այս գործընթացն աւարտվել է Սառը պատերազմի աւարտով: Բայց դա միայն պատրանք է: Ինքնորոշման իրաւունքի մերժումը կարող է միմիայն յանգեցնել բռնաճնշման եւ նոր բռնութիւնների: Դա խորապէս կը հակասէր Միաւորուած Ազգերի Կազմակերպութեան հիմնարար արժէքներին եւ միջազգային աշխարհակարգի պատմական էւոլիւցիային: Վերջին երկու տասնամեակների ընթացքում մի շարք պետութիւնների ի յայտ գալն այդ միտման լավագոյն վկայութիւնն է:
«ՄԱԿի համակարգի համար մէկ այլ հիմնարար արժէք է միջազգային յարաբերութիւններում սպառնալիքի կամ ուժի կիրառման արգելումը, որը գլոբալ խաղաղութեան եւ անվտանգութեան պահպանման հենասիւնն է եւ կայուն զարգացման գլխաւոր նախապայմանը:
«Գլոբալ մարտահրաւէրները երբեմն սասանում են միջազգային համերաշխութեան եւ անհատական շահի միջեւ առկայ հաւասարակշռութիւնը, երկմտութիւն եւ նոյնիսկ հիասթափութիւն են առաջացնում միջազգային հաստատութիւնների նկատմամբ, ինչի մասին են նաեւ վկայում Covid-19 համաճարակով պայմանաւորւկած իրավիճակը եւ դրա ծանր սոցիալ-տնտեսական հետեւանքները:
«ՄԱԿի համար առանցքային նշանակութիւն ունեցող արդիւնաւէտ բազմակողմանիութիւնը կարեւոր դերակատարութիւն ունի գլոբալ եւ տարածաշրջանային մարտահրաւէրների լուծման գործում:
Բազմակողմանիութիւնը զուտ թուաբանութիւն չէ` երկուսից աւելի կողմերի ներգրաւուածութեան հաշուարկի համար: Այն սկզբունք է, փոխադարձ յարգանքի, փոխվստահութեան գաղափարախօսութիւն եւ համաձայնութեան մշակոյթ:
«Նմանապես, ՄԱԿը սոսկ իր 193 անդամների հանրագումարը չէ: Այն աւելին է, քան ազգային շահերը ներկայացնելու ընդհանուր հարթակ: Այն նաեւ շրջանակ է՝ ընդհանուր հետաքրքրութիւններ ձեւաւորելու, միմեանց լսելու եւ իւրաքանչիւրի ձայնին ականջալուր լինելու համար:
ՄԱԿը նաեւ մարդու իրաւունքների պաշտպանութեան եւ դրանց կիրառման համընդհանուր գործիք է: Հնարաւոր չէ անվտանգութիւն կառուցել առանց մարդու իրաւունքների նկատմամբ յարգանքի:
«Տիկնայք եւ պարոնայք,
«Այսօր, ինչպէս եւ 75 տարի առաջ, ՄԱԿի հիմնական խնդիրն է ապահովել խաղաղութիւն եւ խթանել համերաշխութիւնն ու համագործակցութիւնը՝ յանուն կայուն զարգացման նպատակների:
Այս դժուար ժամանակներում, աշխարհի չորս ծագերում, այդ թվում՝ մեր տարածաշրջանում, անխոհեմ ռեւիզիոնիստները փորձում են օգտուել միջազգային կարգի նշմարուող թուլութիւնից՝ իրական վտանգ ներկայացնելով միջազգային խաղաղութեան եւ անվտանգութեան համար: Պատմական իրողութիւնների սոցիալական ինժեներիան եւ նոյնիսկ այլոց քաղաքակրթական ժառանգութեան իւրացումը դառնում են սովորական երեւոյթ:
«Դա եւս մէկ ազդանշան է առ այն, որ մենք պէտք է վերականգնենք արդիւնաւէտ բազմակողմանիութիւնը` միջազգային հանրութեանը տալով հզօր ինստիտուցիոնալ ողնաշար, որպէսզի այն առաւել դիմացկուն դառնայ համամոլորակային մարտահրաւէրների նկատմամբ:
Ինչպես ժամանակին գրել է Ժան Ժաք Ռուսոն. «Մեր իսկ սահմանած օրէնքին ենթարկուելն ազատութիւն է»:
«Շնորհաւորելով բոլորիս տարեդարձի կապակցութեամբ, ցանկանում եմ վերահաստատել Հայաստանի յանձնառութիւնը՝ միանալու միջազգային հանրութեան ջանքերին, որոնք միտուած են աւելի լաւ աշխարհակարգի հաստատմանը՝ հիմնուած միջազգային իրաւունքի, ազատութեան եւ արդարութեան համընդհանուր արժէքների վրայ»։